Wołożyn miasteczko znane z opowiadań rodzinnych.

Vałožyn, Tyškievič. Валожын, Тышкевіч (1919-39) (2) - Wołożyn – Wikipedia, wolna encyklopedia

 Wołożyn  miasteczko znane z opowiadań rodzinnych.

 Mój Pradziadek Wilhelm Iwaszkiewicz - Ojciec Romualda pracował w majątku hrabiego Tyszkiewicza. 

Nadmienić muszę, że mój Pradziadek Wilhelm brał czynny udział w Powstaniu Styczniowym 1863 roku. Za udział w tym narodowym zrywie, cała Rodzina Iwaszkiewiczów została pozbawiona szlacheckich tytułów oraz majątku. Po zakończeniu działań powstańczych,  na mocy rozpraw sądowych, przywrócono rodzinie tytuł szlachecki. Niestety nigdy nie odzyskano dóbr Polany  Stempkowszyzna (leżących na terenie obecnej Białorusi) . Moi Pradziadkowie osiedlili się na terenach obecnej Litwy. Zaścianek Dziewiniszki pod Wilnem.

Za sprawą  hrabiego Tyszkiewicza z Wołożyna, mój Pradziadek został zwolniony i oddelegowany do pracy w jego majątku w Wołożynie .

Zdjęcie wykonano ok 1910 roku

Od strony prawej siedzi: mój Pradziadek Wilhelm, Prababcia Emilia , najmłodszy syn Rudolf (*zmarł młodo), stojąca z prawej strony córka Stefania - (siostra Romualda) oraz stojący Romuald Iwaszkiewicz (mój Dziadek) 

 Praca Wilhelma u Tyszkiewiczów, pozwoliła opłacać drogie  studia mojego Dziadka Romualda na Politechnice Ryskiej.

Oto kilka informacji na temat tej miejscowości. 

Wołożyn (biał. Валожын) – miasto na Białorusi w obwodzie mińskim, stolica rejonu wołożyńskiego nad Wołożynką (dorzecze Niemna), na północnym skraju Puszczy Nalibockiej

Historia

W XV.w. dobra wołżyńskie w rękach książąt wołżyńskich, później w rękach Monwidów, Gasztołdów. Po bezpotomnej śmierci Stanisława Gasztołda w 1542 r. stały się królewszczyzną. Drogą zamiany w 1567 r. król przekazał Wołżyn Radziwiłłom. Kolejni właściciele to: Słuszkowie, Denhofowie, Czartoryscy i Tyszkiewiczowie.

W 1795 miasto zostało włączone do zaboru rosyjskiego. W 1803 Wołożyn został sprzedany przez ks. A. Czartoryskiego hr. J. I. Tyszkiewiczowi. Za udział w powstaniu styczniowym dobra skonfiskowano. Po pewnym czasie car oddał je byłemu właścicielowi hr. Janowi Tyszkiewiczowi, w rękach tej rodziny do I wojny światowej.

Miasto zniszczone w czasie I wojny światowej, ponieważ w latach 1915–1918 przebiegała tu linia frontu.

W okresie międzywojennym było siedzibą powiatu wołożyńskiego województwa nowogródzkiego oraz wiejskiej gminy Wołożyn. Do 17 września 1939 mieściło się w mieście dowództwo Pułku KOP "Wołożyn" i garnizon macierzysty Batalionu KOP "Wołożyn".

W latach 1939–1941 znalazło się pod okupacją sowiecką, a później (1941–1944) pod okupacją niemiecką. Okoliczna Puszcza Nalibocka była obszarem wzmożonej aktywności żołnierzy ruchu oporu AK.

W latach 1945–1991 Wołożyn znajdował się w Białoruskiej SRR.

Zabytki

Ważnym zabytkiem historycznym jest tutaj Kościół pw Najświętszej Matki ej Różancowej z 1783 roku

• Kościół katolicki, klasycystyczny fundacji J.I.Tyszkiewicza z 1806-1816 r. Obok dzwonnica-brama. W 1864 r. zamieniony na cerkiew prawosławną, przywrócony katolikom w 1929 r. Po II wojnie światowej nieczynny. Mieści się w nim zakład przemysłowy. Dzwonnica-brama dwukondygnacyjna.
• Zespół pałacowy (klasycystyczny) - w dawnym majątku ziemskim, zbudowany przez J.I.Tyszkiewicza w 1806 r. na wysokim brzegu rzeki Wołżynki. Pałac i oficyny zniszczone w czasie I wojny światowej. Po odbudowaniu umieszczono w nich siedzibę KOP-u. Obecnie znajdują się w nim instytucje wojskowe.
• Oranżeria pałacowa, klasycystyczna, znacznie przebudowana w okresie międzywojennym - była siedzibą starostwa.
• Park - zachowały się nieliczne fragmenty za pałacem na zboczu doliny rzeki.

 http://data.jewishgen.org/jri-pl/1929/loadtop.pl.htm?1056

http://pl.wikipedia.org/wiki/Wo%C5%82o%C5%BCyn

O Rodzinie Tyszkiewiczów: Tyszkiewiczowie (kurierhistoryczny.pl)  

Jan Tyszkiewicz (iwaszkiewiczeherbutrabyzawbrzezina.blogspot.com)

Historia pałacu Užutrakis w Trokach (itinari.com)  

Rezydencje Tyszkiewiczów na Litwie – Delfina na Litwie

webmaster. Izabella I.R.